Ganh tị, ghen tị, đố kị là một cảm xúc xảy ra khi một người thiếu đặc điểm tốt đẹp, thành tích, vật sở hữu của người khác và mong muốn điều đó hoặc mong muốn người khác không có được điều đó. Bertrand Russell cho rằng gang tị là nguyên nhân mạnh mẽ nhất gây ra bất hạnh.
Ngưỡng mộ là khâm phục, tôn kính, lấy làm tấm gương để noi theo.
Chúng ta thường cho rằng: gưỡng mộ là tốt, ganh tị là xấu. Đây là trạng thái cảm xúc khó kiểm soát được của con người. Ở rất nhiều trường hợp sự ngưỡng mộ ban đầu dần chuyển thành sự ganh ghét đố kị. Trong cuộc sống này luôn tồn tại một hiện thực: chúng ta ghen tị với người giỏi hơn mình Một chút nhưng ngưỡng mộ người giỏi hơn mình rất nhiều.
Ví dụ minh họa cho điều này hết sức đơn giản :
1. Bạn ghen tị với bạn cùng bàn học giỏi toán, ngưỡng mộ nhà toán học.
2. Ghen tị với đồng nghiệp tăng lương, ngưỡng mộ sếp lương gấp ba lần so với mình.
3. Ghen tị em gái có nhà có xe, ngưỡng mộ những người giàu có.
4...
Lí do tại sao vậy?
Cảm xúc ghen tị và ngưỡng mộ không có một ranh giới quá rõ ràng. Có một vài nguyên nhân đáng xem xét ở đây:
1. Chúng ta luôn ghen tị với những người thân quen ngay xung quanh mình. Từ cổ chí kim, ai cũng muốn mình là trung tâm của sự chú ý trong thế giới nhỏ bé của mình. Bạn khó chịu khi mọi thứ tốt đẹp diễn ra trên người khác. Tâm lí so sánh mình với người khác khiến chúng ta vô hình chung tự hạ thấp giá trị bản thân. Từ đó tâm lí ghen tị, tự ti đến một cách hiển nhiên.
2. Chúng ta luôn ngưỡng mộ những người thành công lớn, vì sao vậy? Trong tiềm thức của mỗi người luôn định sẵn ra một tầm với. Ở những nơi cao hơn, bạn chỉ nhìn từ xa không hề mang một chút khao khát tham vọng nào nên tâm lí tự nhiên thoải mái, không đua đòi. Điều này sẽ có hại với những người thực sự tài giỏi khi tự bản thân họ đang tự hạn chế mục tiêu của mình.
3. Những gì người khác đạt được là mong muốn, khát vọng của bạn. Bạn ghen tị là điều bình thường. Nhưng sự ghen tị sẽ mạnh mẽ hơn lấn át lí trí khi chính bản thân ta cảm thấy mình mới xứng đáng được hưởng những điều tốt đẹp này. Chúng ta chỉ nhìn thấy những nỗ lực cố gắng của mình mà không nhìn xa hơn người khác họ cũng đang nỗ lực gấp ta nhiều lần. Trừ những trường hợp hiếm hoi dựa vào may mắn ra, tất cả những gì ta có dựa vào sức của bản thân mình. Nếu bạn xếp vị trí thứ hai trong lớp hẳn sẽ ghen tị với vị trí số một kia. Nếu bạn xếp thứ 35 trong lớp, cảm xúc sẽ khác, bạn ngưỡng mộ cái con người số một kia.
4. Khi thấy người khác tốt hơn mình, tầm nhìn tự nhiên bị hạn chế. Đây là bước đầu tiên phá hủy ước mơ của nhiều người. Ban đầu, bạn nuôi khao khát làm giàu như những tỉ phú, triệu phú trên thế giới. Mà giả dụ trường hợp tệ nhất mình cũng phải giàu hơn những người xung quanh chứ. Mọi thứ trở nên tồi tệ khi một người gần gũi bên bạn, họ chẳng có ước mơ to như bạn mà lại giàu có đầy đủ hơn bạn. Tâm lí thất vọng, chán nản rồi ghen tị không còn là xa lạ.
Ngưỡng mộ là tốt, ghen tị là xấu. Điều này không phải luôn đúng. Nói một cách thực tế, ghen tị không hẳn tệ, có ghen tị mới có cạnh tranh, mới có những cuộc chạy đua, xã hội mới phát triển như vậy. Có người nói ghen tị như con dao hai lưỡi, nó là liều thuốc mạnh mẽ kích thích bạn vươn xa, cũng là thuốc độc lấn át lí trí khi con tim quá mềm yếu.
0 coment rios: